Tetrapleji en basit şekilde vücudun boyundan aşağı kalan kısmının hareket ettirilemediği felç halidir. Zaman zaman parapleji ile karıştırılabilmektedir fakat paraplejideki belden aşağısının felçli olması durumundan farklı olarak gövde ve kolların da kısmi ya da tamamen felç olması söz konusudur. Omuriliğe ya da beyne hasar alınması sonucu sinir sisteminin zarar görmesi ya da bazı işlevlerini yitirmesi sonucu meydana gelmektedir.
Bu hastalığın bir çeşidi olan spastik tetraplejide ise vücuttaki kaslar istemsizce kasılıp gevşeyebilir. Bu hastalıktan ya da diğer hastalıklardan en ayırt edici yanı kaslardaki kasılmalar nedeniyle sarsıntılı hareketler sergilenmesidir. Doğru tedavi için önce mutlaka vücuttaki sorunlu bölgenin tespit edilmesi, ardından buna uygun bir tedavi süreci takip edilmelidir.
Tetrapleji Nedir? Ne Demektir?
Basit tanımıyla vücudun boyundan aşağı kalan kısmının hareket ettirilemediği felç halidir. Kuadripleji ne demek sorusu da sıkça merak ediliyor olsa da aslında tıp dilinde tetrapleji için kullanılan bir diğer isimdir. Kuadriplejinin başındaki “kuadro” dört anlamına gelmektedir ve hastalıktan etkilenen dört uzva yani hem kollar hem de bacaklara işaret etmektedir. Bu sorun, boyun omurlarında oluşan hasar sebebiyle kişinin kol ve bacaklarını hareket ettirememesi sonucunu doğurur.
Tetrapleji Hastalığı Nedir?
Tetrapleji hastalığı, sinir sistemine alınan bir hasardan ya da bir hastalıktan kaynaklı olarak, boynun aşağısında kalan uzuvların, sırt ve gövdenin kısmi olarak ya da tamamıyla hissizleşmesi, kontrolünün kaybedilmesi yani inme durumudur. Beyne ya da omuriliğe gelen hasarlar genellikle hastalığın ana sebebidir. Ancak, tetraplejinin tek sebebi darbeler değildir. Fıtık ya da omurgadaki çıkıntılar da omuriliğe baskı uygulayarak sinirler arası iletimi sağlayan dokulara hasar verebilir.
Spastik Tetrapleji Nedir?
Spastik tetrapleji hem kollar hem de bacaklarda felce karşı kasların istemsizce kasılması durumudur. Uzuvlarda bulunan kasılmalar ve kaslarda meydana gelen sarsıntılı hareketlerin sergilenmesiyle tetraplejiden ayırt edilebilir. Genellikle bu hastalıktan etkilenen dört uzvu da etkilese de kasılmalar vücudun belirli bir kısmını diğer kısımlarına kıyasla daha fazla etkileyebilmektedir. Örneğin, bir kol diğerine kıyasla daha fazla kasılmaya maruz kalabilir.
Tetrapleji Rehabilitasyonu
Öncelikle, hastanın sorununun tam olarak tespit edilmesi rehabilitasyon için çok büyük önem taşır. Hangi bölgede hangi işlevlerin yitirildiği ya da azaldığı, hangi bölgenin hissizleştiği, hangi kasların güçsüzleştiği gibi birçok kontrol yapılır. Sonrasında soruna uygun rehabilitasyona başlanır. Rehabilitasyon esnasında geleneksel kas güçlendirme ve germe egzersizleri gibi tetrapleji egzersizleri yaptırılır. Fizyoterapistler tarafından yapılan rehabilitasyonun etkili sonuca ulaşabilmesi için tedaviye erken başlanmış olması etkili bir kriterdir. Bunlara ek olarak, hastanın motivasyonunun yüksek olması, doktor önerilerine uyuyor olması gerekmektedir.
Tetrapleji Fizik Tedavi
Tetrapleji tedavisinde fizik tedavi kullanımı hastanın durumu da göz önünde bulundurularak sıkça tercih edilen bir yöntemdir. Yöntemin etkili olabilmesi için hastanın varsa; şeker hastalığı, kalp hastalıkları ve hipertansiyon gibi hastalıklarının, kontrol altında tutulabiliyor olması önemlidir. Bu noktada gösterilen hassasiyet, hastalığın fizik tedavi sürecinde tekrar nüksetmemesine de önayak olur. Güçsüzleşen ya da kısmi hemipleji olan kasların güçlendirilmesinin yanı sıra solunum kaslarının da güçlü tutulması amacıyla solunum egzersizleri de tedavide önemlidir.
Parapleji ve Tetrapleji Arasındaki Farklar
Parapleji ve tetrapleji arasındaki temel fark, omuriliğin hasara uğraması sonucu vücudun farklı kısımlarında refleks kaybının yaşanmasına verilen farklı adlandırmalar olmalarıdır. Paraplejide, belin altının felce uğraması sorunu gözlenirken, tetrapleji, gövde de dahil olmak üzere, bacaklar ve kolların felce uğraması durumudur. Bu sebeple tetrapleji hastaları paraprejiye nazaran tedaviye daha geç yanıt verebilirler. Her ne kadar yaş önemli bir faktör olsa da rehabilite edilme sürecinde istikrarlı olmak, hastanın moral – motivasyonunun yüksek olması gibi faktörler tedavi sürecini hızlandırmaya yardımcı olabilecek etkenlerdendir.
Spastik Tetrapleji
Serebral Palsi’nin formlarından biri olan spastik tetrapleji hastalığı, Serebral Palsi’nin formları arasında en şiddetli olanıdır. Bu hastalık tüm vücudun kullanım kaybı anlamına gelebilmektedir. Hem kollar hem bacaklar hem de gövde, yani bedende boynun aşağısında kalan uzuv ve kaslar kullanılamaz hale gelir. Genel olarak sebebi doğum öncesinde, esnasında ya da hemen sonrasında gerçekleşen beyin hasarıdır. Spastik tetraplejinin birçok belirtisi vardır. Bunlardan başlıca olanlarına örnek olarak hızlı ve istemsiz bir şekilde sıkılıp gevşeyen kaslar, hareket edemeyen ya da esneyemeyen eklemler, konuşmada bozulmalar verilebilir.