Hemipleji rehabilitasyonu vücudun bir tarafını etkileyen ve kısa süreli felç durumuna karşı en uygun tedavi yollarından biridir. Özellikle uzman doktorlar tarafından verilen fizik tedavisinin kısa sürede etkili olduğu görülmüştür.
Günümüzde ortalama 10 kişiden 7’sinde görülen hemipleji hastalığı vücudun bir tarafının felç olma durumu olup, tanı ve tedavide mutlaka uzman doktorlardan faydalanılmalıdır. Beyine giden kan akımının ani olarak azalması ya da durmasıyla ve beyni besleyen damarlardan birinin tıkanması ile ortaya çıkar.
Ciddi bir nörolojik hastalık olan hemipleji ile mutlaka uzman bir doktor ilgilenmelidir. Ayrıca fizik tedavilerin yanında doktorlar tarafından önerilen ilaçlar alınmalıdır. Özellikle rehabilitasyon sayesinde vücut hem rahatlayacak hem de hastanın kısa sürede iyileşmesi sağlanacaktır.
Hemipleji Egzersizleri
Hemipleji rehabilitasyonu bu hastalığı yaşayan kişiler için çok önemli bir iyileşme süreci olup, mutlaka tanıdan sonra uygulanmaya başlanmalıdır. Hemipleji vücudun bir bölümünü etkilerken tam güçsüzlük verip, hastanın tüm aktivitelerini etkiler.
Rehabilitasyon programı hasta için ortaya konulan tanı ve tedavi için hem amaca yönelik olmalı hem de sürdürebilir olmalıdır. Çünkü fizik tedavi süreci hasta için çok önemli olup, aceleci davranılmamalı ve hastanın fonksiyonel bağımsızlığı için süreç doğru kontrol edilmelidir.
Hemipleji egzersizleri hala kendi başına oturamayan kendi başına ayağa kalkamayan hastaları normal yaşamlarına dönmeleri için tedavi eder. Amaç sürekli hareketsiz kalan hastanın vücudunda ödem ve yaraların oluşmasını önlemek sonrasında hareket kısıtlılıklarının önlenmesini sağlar. Kasların ve yumuşak dokuların esnekliğinin korunması ve kademeli olarak hastanın oturtulmasıdır. Hastaya pasif egzersizler yaptırılarak işlemlere başlanır.
Oturma durumunda olan hastalar tekerlekli iskemlede oturtulabilir konuma getirilmesi için rehabilitasyon uygulamaları yapılır. Burada öncelikli amaç hastanın kas fonksiyonlarının geliştirilmesi, eklemler üzerinde hareketliliği sağlayarak hemiplejiyi kısa sürede atlatmak amaçlanır.
Sağ Hemipleji Egzersizleri
Sağ hemipleji beynin sol tarafında oluşan hasardan dolayı ortaya çıkan bir hastalıktır. Etkileri daha çok konuşma ve yutma fonksiyonlarında kayıplara neden olan bir hastalıktır. Hafızada ve algıda asla bir sorun olmuyor fakat ağız üzerinde oldukça kötü sonuçları olmaktadır.
Hemipleji rehabilitasyonu uygulamalarında egzersiz olarak kısa ve uzun yutkunma durumları oluşturulur. Hasta konuşmada güçlük çektiği için konuşma üzerine egzersizler yapılır. Özellikle seslerin çıkartılmasında farklı metotlar uygulanır ve hastanın kelimeleri rahatça çıkarması sağlanır.
Egzersizler gün içinde 1-2 saat boyunca uygulanır ve hastanın düzenli olarak kontrol edilip, iyileşme yolunda süreç yönetilir. Hastanın hızlı iyileşmesi için mutlaka evde de desteklenmesi gerekir. Bu açıdan hasta mutlaka gözetim altında tutulmalıdır.
Hemipleji Ev Egzersizleri
Hemipleji türüne göre egzersizler ev ortamında kolayca uygulanabilir. Bu egzersizler iyileşmeye katkı sağlayabilir fakat hastanede sürdürülmesi esastır. Hemiplejinin birçok türü bulunduğundan önce doğru bir tanı konulmalı sonrasında egzersiz ve ilaç tedavisine başlanılmalıdır.
Egzersizler en çok spastik hemipleji için uygulanır ve %90 başarı sağlanır. Ayrıca hastalığın ilerleyen dönemlerinde kaslarda tam güçsüzlük bir anda artabilir. Bu açıdan fizik tedavi ve ev ortamında uygulanacak olan egzersizlerin önemi büyüktür.
Ev ortamında yapılacak olan egzersizler el kol, bacaklar ve boyun üzerinde yapılır ve gün içinde dikkatli bir şekilde hasta yakınları tarafından uygulanabilir. Özellikle hemipleji rehabilitasyonu konusunda fiziksel olarak uygulama egzersizleri hastalığı atlatmak için çok önemlidir.
Hemipleji Rehabilitasyonunda Nörofizyolojik Yaklaşımlar
Hemipleji halk dilinde inme olarak tanımlanır ve fiziksel, duyusal olarak vücudun tam kontrol edilememe hastalığıdır. Bu konuda birçok yaklaşım bulunmakta olup, hastaların mutlaka iyi değerlendirilmesi gerekir. Çünkü tanısı iyi yapılmayan hastalar için tedavi çok etkili olmayıp, daha çok kişiyi geriye iter.
Hemipleji rehabilitasyonu için dünya üzerinde birçok yaklaşım bulunmaktadır. Özellikle ülkemizde Brunnstrom yöntemi yaklaşımı benimsenmiş olup fazlaca uygulanmaktadır. Bobath yaklaşımına bağlı olarak Margaret Johnstone’ın yöntemlerinden oluşan bu yöntem de kullanılmaktadır.
Rehabilite konusunda fizik tedavi Brunnstrom yöntemi yaklaşımı ile ilk önce vücudun tanısıyla ortaya konulan rahatsızlığın bölümlerine tedavi uygulanır. Ayrıca hastanın mutlaka değerlendirilmesi ve fizyoterapi uygulamalarının bu süreçten sonra kolayca uygulanması sağlanır.
Günümüzde nörofizyolojik yaklaşımların ilk önce anlaşılması ve sonrasında doğru uygulanması doğrultusunda hasta kolayca iyileşir. Fakat hastanın mutlaka durumu her an değerlendirilmeli ve kişi hemipleji rehabilitasyonu sürecinde sürekli gözetim altında bulunmalıdır. Özellikle hasta spastik hemipleji ise kol ve bacaklarında koordineli hareketler ile tedavi edilmelidir.