Felç, tüm vücutta ortaya çıkabilen duyu kaybıdır. Kasların hasar görmesi ortaya çıkan hareketsizlik hali birçok hastanın hareket sistemi başta olmak üzere bedensel işlevlerini olumsuz etkiler.
Felç, Yunanca sinirlerin etkisiz hale getirilmesi anlamına gelen bir kelimenin türemiş halidir. Vücudun belirli noktalarında ya da tamamında meydana gelen kaslardaki hareketsizlik hali aslında beyinle direkt ilgilidir. Bunun en önemli sebebi ise beyin sinir sisteminde motor fonksiyon ya da duygusal bilgi kayıplarının yaşanmadır.
Felç birçok yönü ile hayatı olumsuz etkileyen ve sekte vuran bir sakatlık türüdür. Bu yüzden de toplumda sıklıkla araştırılan ve inme konusunda merak edilen konular şu şekilde sıralanabilir…
Felç Nedir?
Felç nedir ve ne demek sorusu aslında felç ile karşılaşan hasta yakınlarının erken dönemde belirtilerle karşılaştıklarında merak ettikleri konudur. Özellikle kişinin bazı bölgelerinde meydana gelen hareketsizlik ve his kaybı ile ya da uyuşmalar ile en çok merak edilen olay kısmi felç nedir hususudur. Peki gerçekte felç hastalığı nedir? Bedende her meydana gelen uyuşma ya da his kaybı felç belirtisi midir?
Felç aslında iki şekilde ortaya çıkar. Birinde omurilikten birinde ise beyinden kaynaklanabilir. Her iki şekilde de hemen hemen aynı belirtilere sahip olan felç ilerleyen yaş aralıklarında daha sık görülmektedir. Genellikle felç olayı vücudun tek tarafında ortaya çıkar. Sağ ya da sol kesimde uyuşma ya da his kaybı şeklinde belirti göstermektedir.
Felç Belirtileri
Felç belirtileri içerisinde tüm tiplerde ortak özellikler görülmektedir. Tabi ki bu belirtilerden en az birisinin görülmesi halinde doktora muayene olmakta fayda vardır. Ancak bu belirtilerin her bir türünü ayrı değerlendirmekte fayda vardır. İşte türüne göre felç nedenleri!
1- Sinirsel Felç Belirtileri Nelerdir?
Sinirsel felç neden olur? Sinirsel felç belirtileri inme ile benzerlik gösterir. Çünkü sinirsel faktörle gerçekleşen bu inme türü beyin fonksiyonlarında meydana gelen hasar sonucunda oluşur. Belirtileri ise şu şekildedir:
- Aniden ortaya çıkan zihin karmaşası, anlama ve konuşma güçlüğü.
- Aniden ortaya çıkan şiddetli baş ağrısı.
- Aniden oluşan denge kaybı.
- Kol veya bacaklarda meydana gelen uyuşma ya da güç kaybı.
- Ani görme kaybı.
2- Kısmi Felç Belirtileri Nelerdir?
Kısmi felç nasıl olur? Kısmi felç için de aynı sinirsel felç belirtilerinden söz etmek mümkündür. Aniden ortaya çıkan duyu ve yetenek kayıpları kısmi felcin habercisidir. Ancak diğer tiplere farkla kısmi hemipleji içinde vücudun sadece bir kısmında uyuşma hali vardır. Yavaş yavaş ağrısız gelir. Ağrısız şekilde bir bölgede uyuşma ile gelen hareketsizlik söz konusudur.
3- Felç Anında Ne Yapılmalı?
Felç geçirme belirtileri söz konusu ise mutlaka ilk etapta önleyici tedbir alınmalıdır. Bu bağlamda felç geçirme anı içinde hasta yakınlarının bu sağlık konularında çok bilinçli olması lazımdır. Özellikle ilk 1-4 saat içerisinde felç geçiren hastaya müdahale edilmesi önemlidir.
Hastanın vücudunda kalıcı bir sakatlık kalmaması açısından oldukça önemli bir süreçtir. Acil tıbbi müdahale için hemen ambulans ve sağlık ekipleri çağırılmalı ve felç belirtisi görüldüğü anda hasta bunu anlamasa da yakınları derhal bir sağlık kuruluşuna hastayı götürmelidir. 4 saatten sonraya kalan hastaların ne yazık ki tıbbi müdahalesi gecikmiş olacak ve beyin hızla hasar görmüş olacaktır.
Spinal Anestezi Felç Yapar mı?
Felç sebepleri içerisinde en çok endişe edilen konulardan birisi de spinal anestezidir. Spinal anestezi sonrasında felç geçirmek konusu sıkça merak edilir. Spinal aneztezi beyne giden sinirler üzerinden aneztezi sıvısının direkt damar içerisinden geçerek enjekte edildiği yöntemdir. Beyne giden sinirlerin bloke edilmesi söz konusudur. Yaklaşık 4 saate kadar bacakların uyuşması ve his kaybı söz konusudur.
Hasta bilinci açık şekilde çevreyi ameliyat esnasında izleyebilir ki bu yöntem genellikle sezeryan ameliyat için tercih edilir. Bebeğe herhangi bir zararı olmadığı gibi annenin kolay bir şekilde doğum sürecini geçirmesi hedeflenir. Beyne giden ve bacakların belden aşağıya hareket etmeyi sağlayan sinirlerin beyne sinyal gönderimini engelleyen bir yöntemdir.
Burada anestezinin etkisinin geçmesi ile yavaş yavaş bacaklardaki uyuşma ve hissizlik geçecek hasta eski formuna dönecektir. Ancak felç ile alakalı bir durum söz konusu değildir. Her tıbbi yöntemde olduğu gibi bu yöntemde de gerekli komplikasyonlara karşı tedbirler alınması gereklidir. Gerekli tedbirler alınmadığı takdirde işlemin nadir de olsa başarısız olma durumu vardır.
Yüz Felcine Ne İyi Gelir?
Yüz felci toplumda en çok rastlanan hemipleji türleri arasında yer alır. Ancak hastalık ile karşı karşıya kalındığında yüz felcine hangi bölüm bakar, yüz felcine hangi doktor bakar ya da yüz felcine ne iyi gelir çok da bilgisi olan yoktur. Bu nedenle felç konusunda aslında basit görülen ama en az bilgi sahibi olunan konuda yüz felcidir.
Yüz felci yüz kaslarının güç kaybı sonucunda ortaya çıkar. Bu bazen yüzün belirli bir kısmında ya da yüzün komple tek tarafında ortaya çıkan bir durumdur. Yüzün alt kısmı, sağ-sol kısmı ya da komple yüz felci şeklinde görülebilir. Bu durumda yapılması gereken ilk iş hasar oluşan yüz kasının tekrar çalıştırılmasını sağlamaktır.
Gerekli tıbbi müdahale için öncelikle KBB uzmanına başvurulması şarttır. Gerekli tedavinin başlatılması ile yine rehabilitasyon ile yüz egzersizleri tedavinin devam eden kısmında uygulanır. Yüz kaslarının çalıştırılması ve eski fonksiyonlarının kazandırılması esastır. Bunun için en basit yöntem yüzün felçli kısmında ortaya çıkan bozukluğu açabilmek için diğer tarafa doğru sakız çiğnemektir.
Günün belirli saatlerinde çiğnenen sakız rehabilite için önemli adımlardan birisidir. Bunu dışında rehabilitasyon için kullanılan yüz masaj aletleri de evde fizik tedavi yöntemleri arasında yer alır.
Kısmi Felç
Kısmi felç, hemipleji ile karşı karşıya kalan hastaların önemle araştırdığı konudur. Çünkü vücudun tamamından ziyade bir kısmının felçli olması düzelme konusunda daha çok ümit veren bir durumdur. İnme ya da komple felç hallerinde hastanın ölümü ya da uzun yıllar hareketsiz yatalak hasta şeklinde kalması da söz konusudur.
Bu nedenle kısmi felç nedir denildiğinde tedavinin gidişatı açısından daha ümit verici bir tablodan bahsedilebilir. Burada elbette hasta yakınları kısmi felç öldürürmü ya da kısmi felç ne demek gibi sorular yönelterek karşı karşıya oldukları durumu yakından tanımak isterler.
Kısmi felç; vücutta kollar, bacaklar ya da yüzde meydana gelen duyu kaybıdır. Sadece belirli bir alanda meydana gelen bu olay inme türlerinden birisinin gerçekleşmesi halinde ya da ani travmalar sonucunda da gerçekleşebilir. Tamamen nörolojik olan bu durum için iyileşme süreci fizik tedavi ve rehabilitasyon ile mümkündür.
Felç Fizik Tedavi
Felç fizik tedavi için birçok yöntem uygulanır. Felç tedavisi için öncelikle tıbbi müdahalenin tamamlanmış olması gereklidir. Felç tedavi yöntemleri arasında ilk müdahaleden sonra zaman kaybetmeden fizik tedavi ve rehabilitasyona başlamak gereklidir. Peki felç fizik tedavi ile düzelir mi? felç nasıl tedavi edilir? Felç hastalığı ve tedavisi için en önemli süreçlerden birisi rehabilitasyon sürecidir. Hastanın bu konuda istekli ve ümitli olması beyne giden sinyallerin daha sık olması ve tedavinin de olumlu geçmesi anlamına gelecektir.
Felç Ne İyi Gelir?
Felç konusunda özellikle duyu kaybı yaşanan kısımda sinirleri yeniden çalıştırmak önemlidir. Bu bölgeden beyne sinyal gitmesini sağlamak temel amaçtır. Bu sebeple fizik tedavi ve rehabilitasyon ile bu hasar gören alanda yeniden duyu kazanma çalışmaları yapılır. Fizik tedavi yöntemleri felç konusunda en iyi çalışmalar başında gelmektedir.
Sıkça Sorulan Sorular
Sağ Taraf Felç İyileşme Süresi Nedir?
Felç durumunda sağ ya da sol beyin felci arasında bir fark yok gibidir. Sadece sağ beyin ve sol beyin arasında öğretiler ve görev konusunda farklar vardır. Yeni bilgiyi alıp işleme konusunda sağ beyin daha atiktir bu yüzden sağ beyin yönetimi altında olan organlarda oluşan felç daha kısa sürede tedavi edilebilir. Ancak bu da genel bir yargı değildir.
Sol Tarafı Felç Olan Hasta Ne Kadar Yaşar?
Felç için hayati süreç ilk 4 saat içinde gizlidir. Eğer hasta bu ilk saatlerden felçli şekilde kurtulmuşsa yıllarca yaşamaya devam edebilir. Ancak felcin iyileşme süreci farklıdır.
Felç Geçiren Hasta Ne Yemeli?
Felç geçiren hasta için beslenme düzenini doktoru belirlemelidir. Bunun yanı sıra yeşil yapraklı sebze ve taze meyve alımı oldukça önemlidir. Felcin büyük oranda iyileşmesine yardımcıdır.
Geçici Felç Nasıl Olur?
Aniden ortaya çıkan baş ağrısı ya da görme denge bozukluğu ile vücudun belirli kısmında uyuşma ve his kaybı eşliğinde ortaya çıkar. Ancak bu durum ortalama 24 saat sürer.
Geçici Felç Ne Kadar Sürer?
Geçici felç yaklaşık olarak 24 saat kadar sürebilir. Ancak bu durum ciddi boyutlu bir felcin de ön habercisi niteliğinde olabilir.
Sağ Taraf İnen Felç İyileşir mi?
Sağ taraf ya da sol taraf felci şeklinde bir ayrım yapmak doğru değildir. Ancak sağ beynin öğrenme yetisi çok daha hızlı olduğundan sağ taraf felcinin iyileşme hızı daha iyidir demek mümkündür.
Felç Ne Demek?
Felç, beyne giden damarların tıkanması sonucunda vücudun bazı noktalarında uyuşma ve his kaybı oluşması ile ortaya çıkan sakatlık durumudur.
Felç Geçiren Hastalar Ne Kadar Yaşar?
Felç geçiren hasta için hayati süre ilk 4 saatte belli olur. Bu süreyi hayatta kalarak atlatan hasta için süreç yüksek oranda, felçli olarak devam etmektedir.
İnme ve Felç Arasındaki Fark Nedir?
İnme beyin damarlarının tıkanması ya da fazla kan basıncı oluşması sonucunda beyin hücrelerinin ölümü ile aniden gerçekleşen durumdur. Felç ise beyne giden damarların tıkanması ve sinirlerin beyni yeterince uyarmaması sonucu oluşan duyu kaybıdır.
Sol Taraf Felç Düzelir Mi?
Evet ilk saatlerde müdahale edildiği sürece sol taraf felci de düzelebilir. Sol taraf felç iyileşme süresi ya da sol tarafı felç olan hasta tedavisi biraz daha ilerleyen bir sürece yayılabilir.
Boyun Fıtığı Felç Eder Mi?
Boyun fıtığı felç etmez. Boyun kısmında sinir sıkışmasına ve hareketsizliğe sebep olabilir.
Felç Sonrası Konuşma Terapisi Nasıl Yapılır?
Felç sonrası konuşma terapisi özellikle hastanın beyinden kaynaklı konuşma yetisini kaybetmesi halinde uygulanır. Burada felç sonrası psikoloji de olumlu yönde olduğu sürece iyileşme süreci hızlanır.
Felç Düzelir Mi?
Felcin düzelmesi için hastanın beyni ya da duyu kaybı olan noktada daha fazla hasar ortaya çıkmadan müdahale şarttır. Eğer erken tedavi başlamışsa felç düzelebilir.
Felç Hastalığı Nedir?
Felç hastalığı, vücutta bir ya da birden noktada ya da komple vücutta duyu kaybının ortaya çıkması ve o noktadaki sinirlerin beyni uyarmaması durumudur.
Felç İyileşir Mi?
Erken teşhis ve tedavi ile evet iyileşme ihtimali yüksektir. Bunun için felcin ilk 4 saati hayati önem taşır. Sağ ve sol taraf felç fizik tedavi ile de zamanla düzelebilme ihtimali vardır.
Felç Nasıl Önlenir?
Felç hastalarının iyileşme süreci hastanın öyküsüne göre değişkenlik gösterebilir. Özellikle felci fark eden hasta yakınlarının ilk etapta tedbirli davranması önemlidir. Felç geçiren hastaya soğuk su dökmek gibi halk arasında uygulanan erken dönem tedbirler de söz konusudur.
Felç Türleri
Felç çeşitleri özellikle hastanın inme öyküsüne göre değişir. İskemik, hemorojik ve travmatik felç türleri vardır.
Beyne Pıhtı Atması Sonucu Felç Düzelir Mi?
Beyne pıhtı atması sonucunda ilk 4 saatte acil müdahale yapılması gereklidir. Beyin pıhtı felç durumunda damar ve pıhtı açıcı ilaçların alımı ile damarda ortaya çıkan tıkanıklık açılır. Bu sayede beyin hücreleri daha fazla zarar görmeden hasta kurtarılır. Buna bağlı olarak beyin damarı tıkanması felç durumunun da düzelme ihtimali daha yüksek olur.
Beyin Kanaması Sonrası Felç Düzelir Mi?
Beyin kanaması felç iyileşme süreci biraz daha zorludur. Beyin kanaması sırasında beyin hücrelerinde hızla ölüm gerçekleşir. Burada felcin büyüklüğünü ya da hasarın boyutunu belirleyen beyin kanamasına ne kadar sürede müdahale edildiğine bağlıdır.